Ένα έθνος για να γίνει έθνος, θέλει δύο πράγματα. Να μεγαλώσουν τα σύνορα του και να κάμη φιλολογία δική του… Πρέπει να μεγαλώσει όχι μόνο τα φυσικά μα και τα νοερά του τα σύνορα. Για αφτά τα σύνορα πολεμώ»
Γιάννης Ψυχάρης απόσπασμα από «Το ταξίδι μου»
Τι μπορεί να πει κανείς στις βεβηλώσεις; Έχει νόημα η αξία του μνημείου που βεβηλώνεται, ο λόγος που το μνημείο προσπαθεί να διαφυλάξει κάποια λόγια, έργα, σημαντικά γεγονότα στο πέρασμα του χρόνου (πολύ συχνά βέβαια καικούφιες κενοδοξίες επί πληρωμή); Οι βρισιές πάνω στο κενοτάφιο του Ψυχάρη, από τους «γνωστούς – αγνώστους» της ΧΑ με τα μαύρα μπλουζάκια και τα ξυρισμένα κεφάλια που το μοναδικό πράγμα που αναπαράγουν είναι άνανδρη βία και μίσος για τον διαφορετικό, ας γίνει η αφορμή να μάθουμε κάτι παραπάνω για όσα έκανε για να μεγαλώσουν τα «νοερά σύνορα» σε αυτό τον τόπο.
Ο Γιάννης Ψυχάρης προσπάθησε όσο ελάχιστοι να καθιερωθεί η δημοτική γλώσσα σαν καθομιλουμένη γλώσσα στην χώρα μας. Είχε πλούσιο συγγραφικό έργο και έγραψε ποιήματα, διηγήματα, μυθιστορήματα, θεατρικά έργα και δοκίμια πάνω στο γλωσσικό ζήτημα της νεοελληνικής γλώσσας, που ήταν και η σημαντικότατη προσφορά του στην ελληνική γλώσσα. Αγωνίστηκε με επιμονή για την καθιέρωση της τότε περιφρονημένης γλώσσας του λαού, της δημοτικής σε επίσημη γλώσσα του ελληνικού κράτους.
Από τις παραμονές ακόμα της Επανάστασης του 1821, ο Βηλαράς, ο Καταρτζής, ο Χριστόπουλος κ.α. προσπαθούσαν να καθιερώσουν τη δημοτική ως πανεθνική γλώσσα. Λίγα χρόνια αργότερα, το Μάιο του 1823 ο Διονύσιος Σολωμός έγραψε τον «Ύμνο εις την Ελευθερία» στη δημοτική, που το 1865 έμελλε να γίνει ο εθνικός ύμνος της Ελλάδας. Όμως μόνο με το Γιάννη Ψυχάρη το κίνημα του δημοτικισμού αποκτά την καθοδήγηση και τη δύναμη που χρειαζόταν για να αντιταχθεί στους υποστηρικτές της καθαρεύουσας .
Το 1886 ο Ψυχάρης ταξιδεύει στην Ελλάδα, τόσο την ελεύθερη, όσο και τη σκλαβωμένη από τους Τούρκους και εμπνέεται από τις εμπειρίες που απέκτησε γράφοντας το 1888 το πεζογράφημα «Το Ταξίδι μου», ένα έργο που θεωρήθηκε ιδιαίτερα σημαντικό στην εποχή του και έλαβε ιδιαίτερα αρνητικές κριτικές από όσους ήταν ενάντια στη χρήση της δημοτικής γλώσσας. Το έργο αυτό τυπώθηκε στη Γαλλία και είναι το πρώτο ελληνικό πεζογράφημα που γράφτηκε με όλους τους κανόνες της νεοελληνικής γραμματικής. Ο Ψυχάρης είχε μελετήσει τη γλώσσα του λαού, τα τραγούδια, τους μύθους και τις παραδόσεις του και αποτύπωσε με σαφήνεια το σύστημα που λειτουργεί η λαϊκή μας γλώσσα.
Μετά από «Το ταξίδι μου», δημοσίευσε μια σειρά από διηγήματα και μυθιστορήματα και 6 τόμους με αναμνήσεις, κριτικές και επιστημονικές μελέτες, κάτω από τον γενικό τίτλο «Ρόδα και μήλα». Το πρώτο του γλωσσικό έργο που εκδόθηκε το 1886 έχει τον τίτλο «Δοκίμιο της νεοελληνικής ιστορικής γραμματικής» και το ακολούθησαν πλήθος ακόμη μελέτες με αντικείμενο το γλωσσικό ζήτημα.
από: http://www.aplotaria.gr/2012/12/vevilosi_psixaris_nazi/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου