ΣΥΡΙΖΑ για ναυτεργάτες

Ενημερωτικό Σημείωμα

για την απεργία των ναυτεργατών και τις διεκδικήσεις της ΠΝΟ

06/02/2012

Ερωτήσεις και απαντήσεις σχετικά με την απεργία των ναυτεργατών και το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ναυτιλίας

1.      Γιατί ποιες διατάξεις του σχεδίου νόμου διαμαρτύρονται και απεργούν οι ναυτεργάτες;

Με το σχέδιο νόμου:

1.      Προβλέπεται η μείωση των πληρωμάτων τους χειμερινούς μήνες ιδιαίτερα σε ότι αφορά ορισμένες ειδικότητες (θαλαμηπόλοι κλπ). Η μείωση μπορεί να φτάσει μέχρι και το 70% σε αυτές τις ειδικότητες που αποτελούν και ειδικότητες με πολυάριθμο προσωπικό. Με αυτή τη ρύθμιση εκατοντάδες ή και χιλιάδες ναυτικοί θα βρεθούν εκτός επαγγέλματος. Μέχρι σήμερα οι εταιρίες ήταν υποχρεωμένες να ναυτολογούν το προσωπικό για 10 τουλάχιστον μήνες το χρόνο

2.      Καταργούνται οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας για τα κατώτερα πληρώματα στην ποντοπόρο ναυτιλία που μέσω ατομικών συμβάσεων οι αποδοχές τους εξομοιώνονται με αυτές των χαμηλόμισθων ναυτικών που προέρχονται από χώρες του τρίτου κόσμου.

3.       Σε ορισμένες κατηγορίες πλοίων όπως τα ταχύπλοα σταματά η υποχρέωση των εταιρειών να τα δρομολογούν όλο το χρόνο με αποτέλεσμα να μειώνονται και οι ανάγκες σε προσωπικό.

Επίσης οι ναυτεργάτες διεκδικούν την καταβολή δεδουλευμένων που τους οφείλονται από τις περισσότερες εταιρείες για διάστημα μέχρι και 6 ή και περισσότερους μήνες.

2.      Θα επηρεαστούν τα δρομολόγια στα νησιά από τις διατάξεις του νομοσχεδίου;

Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, το νομοσχέδιο προβλέπει τη δυνατότητα σε εταιρείες που διαθέτουν ταχύπλοα σκάφη (πχ Αίολος Κεντέρης) να μην τα δρομολογούν για όλο το χρόνο αλλά μόνο για 3 θερινούς μήνες συν ένα μήνα την υπόλοιπη περίοδο. Κατά συνέπεια θα μειωθούν τα δρομολόγια πλοίων στα νησιά τους μήνες που δεν είναι αιχμής. Ο Υπουργός προσπαθώντας να το αποφύγει αναφέρει σκόπιμα ότι δεν θα μειωθούν τα δρομολόγια στις άγονες γραμμές επειδή τα πλοία αυτά συνήθως εξυπηρετούν δρομολόγια κορμού και όχι άγονες γραμμές. Η αλήθεια είναι ότι σήμερα  το σύνολο της νησιωτικής επικράτειας έχει προβλήματα σύνδεσης και όχι μόνο τα νησιά της λεγόμενης άγονης γραμμής.

3.      Θα έχει επιπτώσεις η μείωση του προσωπικού κατά τους χειμερινούς μήνες στην εξυπηρέτηση και στην ασφάλεια των επιβατών;

Σε περιπτώσεις ναυαγίων το σύνολο του προσωπικού εμπλέκεται με την διάσωση των επιβατών μεταξύ των οποίων και οι ειδικότητες που προβλέπει το νομοσχέδιο ότι θα απομακρυνθούν κατά τους χειμερινούς μήνες. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι αφού τους χειμερινούς μήνες μειώνονται οι επιβάτες, το μειωμένο προσωπικό θα επαρκεί να εξυπηρετήσει τους επιβάτες και να τους βοηθήσει σε περίπτωση ναυτικού ατυχήματος. Αυτό ωστόσο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Υπάρχουν δρομολόγια και χρονικά διαστήματα κατά τους χειμερινούς μήνες στα οποία τα πλοία φεύγουν με πληρότητα 70- 80 ή και 100%. Τι θα γίνει αν σε μια τέτοια ημέρα συμβεί κάποιο ατύχημα; Ποιος θα βοηθήσει τους επιβάτες αφού το πλήρωμα προβλέπεται να είναι μειωμένο;  Επίσης εκτός από τις περιπτώσεις που μπορεί να συμβεί ατύχημα μειώνεται και το επίπεδο εξυπηρέτησης των επιβατών από την απουσία προσωπικού.

4.      Οι μειώσεις του προσωπικού είναι αναγκαίο κακό καθώς οι ακτοπλοϊκές εταιρείες δεν είναι βιώσιμες και κατά συνέπεια αν δεν μειωθεί το προσωπικό θα αναγκαστούν να περικόψουν δρομολόγια

Δεν είναι βέβαιο ότι οι ζημιές των ακτοπλοϊκών εταιρειών είναι λειτουργικές, δηλαδή προκύπτουν από την καθημερινή τους λειτουργία. Το Υπουργείο αυτό ούτε το επιβεβαιώνει ούτε το έχει διερευνήσει. Οι ζημιές των ακτοπλοϊκών εταιρειών προκύπτουν από υπέρογκα δάνεια που έλαβαν κατά το παρελθόν οι μέτοχοι τους τα οποία είτε τα επένδυσαν με λάθος τρόπο (σε πλοία κοστοβόρα και ακατάλληλα για τις ελληνικές θάλασσες) είτε τα διαχειρίστηκαν αδιαφανώς και αυτό θα πρέπει να διερευνηθεί. 

Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι οι εταιρίες έχουν τα έσοδα που είχαν παλιότερα.

Η κύρια αιτία γι΄ αυτή την κατάσταση είναι η ύφεση από τις μνημονιακές πολιτικές που έχει μειώσει σημαντικά τη ζήτηση για μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων.

Επίσης το μεγαλύτερο λειτουργικό πρόβλημα των εταιρειών σήμερα είναι η υψηλή τιμή των καυσίμων. Σε ένα συνηθισμένο δρομολόγιο το κόστος του καυσίμου μπορεί να ανέρχεται στο 60% με 70% του λειτουργικού κόστους του πλοίου. Η υψηλή συμμετοχή του καυσίμου στο κόστος δεν οφείλεται μόνο στην αύξηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου τα τελευταία χρόνια. Οφείλεται και στον ολιγοπωλιακό χαρακτήρα της αγοράς καυσίμων στην Ελλάδα όπου δύο διυλιστήρια, συμφερόντων Λάτση το ένα (ΕΛΠΕ) και Βαρδινογιάννη το άλλο (ΜΟΤΟR OIL) διαμορφώνουν τις τιμές του πετρελαίου. Αυτό το καταγγέλλουν χαμηλοφώνως και σε εσωτερικές συζητήσεις και οι ίδιοι οι ακτοπλόοι.

Αντί λοιπόν να θίξουν την κύρια πηγή του κόστους τους που είναι οι τιμές των καυσίμων και το ολιγοπώλιο που λειτουργεί προσπαθούν να συμπιέσουν και άλλο το εργατικό κόστος που μεταφράζεται σε απολύσεις προσωπικού στο σχέδιο νόμου. Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι τις αυξήσεις τιμών στα καύσιμα σε μεγάλο βαθμό οι εταιρίες τις απορρόφησαν με τις επιδοτήσεις για την εξυπηρέτηση των λεγόμενων άγονων γραμμών. Σημειώνεται ότι οι επιδοτήσεις προς την ακτοπλοΐα από τα 30 εκατ. ευρώ περίπου που ήταν το 2004, εκτοξεύτηκαν στα 100 εκατ. ευρώ το 2011 με μια μικρή μείωση στη φετινή πρόβλεψη. Η μεγάλη αύξηση για τις άγονες γραμμές σημειώθηκε την τριετία 2009 – 2011 και σε ορισμένες περιπτώσεις έφθασε το 40%.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει διατυπώσει προτάσεις για τον περιορισμό του κόστους των καυσίμων και τον έλεγχο τους στα διυλιστήρια.

5.      Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Ναυτιλίας έχει την αποδοχή του κόσμου της ναυτιλίας;

Το νομοσχέδιο του Υπουργείου προωθεί την ιδιωτικοποίηση των λιμανιών, στρατιωτικοποιεί το Υπουργείο Ναυτιλίας, μετατρέπει σε Ανώνυμη Εταιρεία την Πλοηγική Υπηρεσία, ουσιαστικά καταργεί το Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος κλπ. Γι΄αυτό έχει συναντήσει την αντίθεση του συνόλου των εργαζομένων στο χώρο της ναυτιλίας και ήδη 23 σωματεία συντονίζουν τη δράση τους προκειμένου αυτό να αποσυρθεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ έχει ζητήσει με δημόσιες ανακοινώσεις του την απόσυρση του.

Χρήστος Λαμπρίδης

Συντονιστής τμήματος ναυτιλίας ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ