Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011

Λογοτεχνική βραδιά με...ολίγον πελατειακό κράτος

Στη Γερμανία δεν υπάρχει εκδήλωση με ελληνικό θέμα χωρίς αναφορά στην οικονομική κατάσταση της Ελλάδας. Το ίδιο συνέβη και σε ελληνική λογοτεχνική βραδιά στο Βερολίνο με τον συγγραφέα Γιάννη Μακριδάκη.
Πριν αρχίσει καν η εκδήλωση, ο παρουσιαστής της Τόμας Βόλφαρτ, διευθυντής του Λογοτεχνικού Εργαστηρίου, αναφερόμενος στην έντονη συζήτηση στη Γερμανία για την Ελλάδα, τις επικρίσεις, τις κατηγορίες, και τους αφορισμούς, προδίκασε το τι θα επακολουθήσει λέγοντας ότι αυτό σημαίνει πως οι απόψεις που εκφράζονται «προκαλούν κάποια ιστορικά απωθημένα, τα οποία δεν έχουν συζητηθεί και επεξεργαστεί. Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και η σημερινή βραδιά.»

Το άρθρο του συγγραφέα στην Tagesspiegel του Βερολίνου

Το έναυσμα για μια τέτοια συζήτηση το πρόσφερε, ο ίδιος ο Γιάννης Μακριδάκης.
Σε εκτενές άρθρο του στην εφημερίδα του Βερολίνου Tagesspiegel ο συγγραφέας παρομοίασε την ιστορία του χωριού του, στην Χίο του παλιού καιρού, με την κατάσταση της Ελλάδας σήμερα. Και είπε πως ότι ήταν παλιά για τους χωρικούς η πρωτεύουσα του νησιού είναι σήμερα για τους Έλληνες η πρωτεύουσα της Γερμανίας.
Οι «ληστές», όπως αποκαλεί ο συγγραφέας το κράτος και τους εκπροσώπους των δύο μεγάλων ελληνικών κομμάτων, έχουν μείνει οι ίδιοι. Ειδικά από την μεταπολίτευση και μετά η τάξη πολιτικών με χρήματα της ΕΕ και δάνεια από χώρες, όπως η Γερμανία, οικοδόμησαν και διεύρυναν το πελατειακό κράτος.
Αυτή η διατύπωση προκάλεσε την αντίδραση ορισμένων από τους 200 Γερμανούς που συμμετείχαν στην εκδήλωση, και είχαν έρθει για να καταθέσουν την διαφωνία τους: «Η πρωτεύουσα της Ελλάδας είναι η Αθήνα και όχι το Βερολίνο», είπαν και σημείωσαν ότι «οι ευθύνες θα πρέπει να αναζητηθούν στην Αθήνα. Εκεί ζουν αυτοί που έχουν πλουτίσει. Και σε αυτούς θα πρέπει να απευθυνθείτε για τα χρέη.»

Το ακροατήριο

Ο Γιάννης Μακριδάκης αισθάνθηκε παρεξηγημένος και παίρνοντας το λόγο προσπάθησε να εξηγήσει τι εννοούσε στο άρθρο του τονίζοντας ότι η Γερμανία είναι αντικειμενικά η πρωτεύουσα της Ελλάδας: γιατί είναι η κατ' εξοχήν χώρα εισαγωγής προϊόντων και ένας από τους μεγάλους δανειστές της, που δικαίως απαιτεί σήμερα τα χρήματα της από τους Έλληνες: «Η Γερμανία δεν είχε τότε λόγο να μιλήσει. Γιατί, όσα λεφτά έδινε δανεικά, τα έβλεπε να επιστρέφουν κατά πολύ περισσότερα πίσω, επειδή οι Έλληνες αγόραζαν τα γερμανικά προϊόντα για να εκσυγχρονιστούν. Υπήρχε μια κατάσταση που βόλευε και τη Γερμανία ως εξαγωγική χώρα και τους Έλληνες πολιτικούς που αποκτούσαν πελάτες, παραμένοντας έτσι στις κυβερνητικές θέσεις για πολλά χρόνια.»
Ο Χιώτης συγγραφέας δήλωσε πως αυτή τη στιγμή «η Ελλάδα βρίσκεται στα πρόθυρα του κανιβαλισμού. Θα εξεγερθούν οι πελάτες των πολιτικών που μας κυβερνούν και θα φάει ο ένας τον άλλο – η μια κοινωνική τάξη την άλλη.»

Τελικά όμως η βραδιά που είχε οργανώσει το παράρτημα Ελληνικού Πολιτισμού στο Βερολίνο, ήταν λογοτεχνική. Έτσι διαβάστηκαν αποσπάσματα από το 4ο μυθιστόρημα του 40χρονου συγγραφέα, “Ο ήλιος με δόντια”. Πρόκειται για μια ιστορία που διαδραματίζεται στη Χίο στην περίοδο της γερμανικής κατοχής. Το θέμα του μυθιστορήματος είναι η διαφορετικότητα στους ανθρώπους. Ο ομοφυλόφιλος ήρωας περιθωριοποιείται στην κλειστή κοινωνία του νησιού, που θέλει τον καθέναν ομοίωμα ενός παραδοσιακού και αμετάκλητου κατεστημένου. Με αφορμή αυτήν την ιστορία ο Γιάννης Μακριδάκης επεδίωξε να αναπτύξει με τους ακροατές του μια συζήτηση για διαδικασίες εξομοίωσης και εναρμόνισης των μικρών κρατών της ΕΕ στην προκρούστεια κλίνη των μητροπολιτικών χωρών ‘τύπου Γερμανίας’. Το κοινό όμως δεν τον ακολούθησε....

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο

1 σχόλιο: