Από ιδιώτες ελεγκτές η περιβαλλοντική αδειοδότηση επιχειρήσεων

Της ΧΑΡΑΣ ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ

Σε ιδιώτες θα περάσουν στην ουσία οι έλεγχοι για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων που πρέπει να εφαρμόζουν έργα και επιχειρηματικές δραστηριότητες, με βάση το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος, που αναμένεται να ψηφιστεί ώς το τέλος Αυγούστου από τη Βουλή.

Πρόκειται για το πρώτο κεφάλαιο, με 23 άρθρα, που όμως έχει «καπελωθεί» από το δεύτερο μέρος, το οποίο αφορά τις ρυθμίσεις για τα αυθαίρετα. Με την αναδιατύπωση του άρθρου 20, που έγινε από τον Γ. Παπακωνσταντίνου, προβλέπεται η δημιουργία μητρώου περιβαλλοντικών ελεγκτών, που θα κάνουν αυτοψίες σε εγκαταστάσεις και έργα έπειτα από αίτημα των αρμόδιων αρχών.
Πρόκειται για ιδιώτες, κυρίως μηχανικούς, με προσόντα που θα καθοριστούν με μελλοντικό προεδρικό διάταγμα, το οποίο επίσης θα καθορίζει τις αμοιβές και τις κυρώσεις για τους παραβάτες.

Ηλεκτρονική κλήρωση

Η επιλογή και η ανάθεση μιας συγκεκριμένης επιθεώρησης θα γίνεται με ηλεκτρονική κλήρωση και με βάση τους καταλόγους που θα δημιουργηθούν ανά δραστηριότητα. Απέναντι στον ορατό κίνδυνο να ιδιωτικοποιηθεί το... λάδωμα, το νομοσχέδιο προβλέπει περιοδικούς ελέγχους από το εποπτικό συμβούλιο περιβαλλοντικών ελεγκτών που θα συγκροτηθεί μέσα σε ένα εξάμηνο από την ψήφιση του νομοσχεδίου.
Το νομοσχέδιο, σύμφωνα με το αρμόδιο υπουργείο, στοχεύει στη συντόμευση των διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης, που σήμερα αποτελεί τροχοπέδη στην προώθηση νέων επενδύσεων, αλλά και στην κατηγοριοποίηση των δραστηριοτήτων που θα μεταθέσει στις περιφέρειες ένα μεγάλο μέρος των διαδικασιών που σήμερα κατατίθενται στις κεντρικές υπηρεσίες, με αποτέλεσμα να καθυστερούν από ένα έως και τρία χρόνια και να μην αποφεύγονται «παιχνίδια» με ευνοούμενους των εκάστοτε κυβερνήσεων.
Στην Ελλάδα της ύφεσης και της υπανάπτυξης υποβάλλονται κάθε χρόνο 21.500 φάκελοι περιβαλλοντικής αδειοδότησης, όταν στη Γαλλία με εξαπλάσιο πληθυσμό και 6 φορές μεγαλύτερο ΑΕΠ κατατίθενται περίπου 4.200.

Ευκαιρία για «μαγειρέματα»

Η σημαντικότερη παράμετρος αφορά την κατηγοριοποίηση, η οποία όμως προβλέπεται να γίνει με μελλοντική υπουργική απόφαση, πολλαπλασιάζοντας τις ανησυχίες για «μαγειρέματα», παρ' όλο που το νομοσχέδιο προβλέπει ότι θα ακολουθηθεί η κοινοτική Οδηγία.
Οι βαθμίδες μειώνονται από τρεις, που είναι σήμερα, σε δύο, με την πρώτη να περιλαμβάνει δράσεις μεγάλης εμβέλειας και να παραμένει στην αρμοδιότητα των υπηρεσιών του υπουργείου και τη δεύτερη να ανατίθεται στους διορισμένους περιφερειάρχες με τις ανύπαρκτες, κατά γενική ομολογία, υποδομές. Η διεκπεραίωση των φακέλων, σύμφωνα με το νομοσχέδιο, θα γίνεται μέσα σε 6 μήνες και θα φτάνει τον ένα χρόνο αν πρόκειται για σύνθετα έργα.
Η κάθε περιβαλλοντική άδεια θα ισχύει για 10 χρόνια. Σε ειδικές περιπτώσεις προβλέπεται ότι η διάρκειά της θα μικραίνει ή θα επιμηκύνεται έως και τα 14 χρόνια.
Θεσπίζεται, επίσης, το ηλεκτρονικό μητρώο αδειοδοτήσεων, όπου θα είναι προσιτές στους πολίτες όλες οι επιπτώσεις αλλά και οι υποχρεώσεις των φορέων του έργου ή της δραστηριότητας, ενώ όλα τα δικαιολογητικά και οι μελέτες θα υποβάλλονται αποκλειστικά μέσω Internet.
Με τη χορήγηση της περιβαλλοντικής άδειας, κάθε έργο ή δραστηριότητα θα καταχωρίζεται με ειδικό κωδικό και θα αποκτά «περιβαλλοντική ταυτότητα».
Προϋπόθεση για τη χορήγηση της άδειας είναι και η κατάθεση χρηματικής εγγύησης, η οποία, σε περίπτωση παραβίασης των περιβαλλοντικών όρων, θα καταπίπτει υπέρ του «Πράσινου Ταμείου» που λειτουργεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος.
Επιπλέον, οι περιβαλλοντικοί επιθεωρητές θα καταλογίζουν πρόστιμα ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, που θα εγκρίνονται από τον υπουργό Περιβάλλοντος, ανεξάρτητα από το ύψος τους και θα αξιοποιούνται από το Γραφείο Αποκατάστασης Περιβαλλοντικής Ζημιάς, το νέο φορέα που δημιουργείται με το νομοσχέδιο.
enet.gr